Đau đầu kéo dài: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Đau đầu kéo dài (hay còn gọi là đau đầu kinh niên) tái phát nhiều lần mỗi tháng và mức độ đau dữ dội hơn khi bạn phải làm việc, học tập căng thẳng. Người bị đau đầu dạng này sẽ thường xuyên bị mất ngủ, dẫn đến suy nhược cơ thể và có thể gặp nhiều vấn đề thần kinh nghiêm trọng. Vậy đâu là giải pháp cải thiện và giảm tái phát cơn đau đầu mạn tính hiệu quả?

Đau đầu kéo dài là gì?

Đau đầu kéo dài (hay đau đầu kinh niên hoặc đau đầu mãn tính) là tình trạng đau đầu nhiều lần trong một khoảng thời gian nhất định (thường kéo dài trên 15 ngày/tháng, kéo dài trên 3 tháng). Không chỉ người lớn mà ngay cả trẻ em cũng có thể rơi vào tình trạng này.

Khác với các cơn đau đầu cụ thể, đau đầu kinh niên gồm nhiều dạng khác nhau với biểu hiện và tần suất đau khác nhau. Vì đây là tình trạng mạn tính nên không có cách chữa trị dứt điểm, nghĩa là bạn sẽ phải “sống chung với lũ” suốt cuộc đời. Nhưng với phác đồ điều trị tích cực và chế độ chăm sóc sức khỏe khoa học, cơn đau sẽ được kiểm soát với mức độ đau giảm nhẹ, ít tái phát và nhanh khỏi hơn.

Các triệu chứng của đau đầu kéo dài

Thuật ngữ đau đầu kéo dài khá rộng và bao gồm nhiều loại đau đầu khác nhau. Dưới đây là 4 dạng đau đầu kéo dài cơ bản nhất và những triệu chứng đặc trưng của từng loại:

Đau nửa đầu Migraine (Chronic Migraine)

Loại đau đầu này thường xuyên xảy ra ở những người có tiền sử đau nửa đầu từng đợt. đau nửa đầu có xu hướng:

• Ảnh hưởng đến một bên hoặc cả hai bên đầu.

• Có cảm giác rung, tê và nhói ở đầu.

• Gây đau từ vừa đến nặng (thường tăng nặng khi di chuyển, vận động).

• Buồn nôn, ói mửa hoặc cả hai.

• Hoa mắt, chóng mặt.

• Nhạy cảm với ánh sáng và âm thanh.

Đau đầu do căng thẳng (Chronic Tension – Type Headache)

Đau đầu dạng căng thẳng khá phổ biến (chỉ xếp sau đau đầu Migraine) với các triệu chứng đặc trưng là:

• Cơn đau ảnh hưởng đến cả hai bên đầu.

• Mức độ đau từ nhẹ đến trung bình.

• Gây ra cảm giác đau như bị ấn hoặc thắt chặt.

• Có cảm giác căng cứng và đau ở cả mặt, gáy.

• Khó ngủ và đôi khi cảm thấy có tiếng gõ trong não.

Đau đầu dai dẳng hằng ngày thể mới (New Daily Persistent Headache)

Những cơn đau đầu dai dẳng hằng ngày thể mới xảy ra đột ngột, phổ biến ở những người không có tiền sử đau đầu. Triệu chứng đau đầu mạn tính dạng này thường kéo dài liên tục trong vòng 3 ngày kể từ khi cơn đau đầu đầu tiên xuất hiện:

• Thường ảnh hưởng đến cả hai bên đầu.

• Gây ra cảm giác đau như đè nén, bó chặt.

• Mức độ đau từ nhẹ đến trung bình.

• Buồn nôn hoặc ói mửa mức độ nhẹ.

• Cảm giác sợ tiếng ồn và ánh sáng.

Đau nửa đầu liên tục (Hemicrania Continua)

Trường hợp này chủ yếu xảy ra với những người có tiền sử đau nửa đầu. Và các  triệu chứng đau nửa đầu liên tục bao gồm:

• Cơn đau chỉ ảnh hưởng đến một bên đầu.

• Mức độ đau từ vừa đến dữ dội.

• Phản ứng với thuốc kháng viêm không steroid (Indomethacin).

• Chảy nước mắt hoặc đỏ mắt ở bên đầu bị ảnh hưởng.

• Nghẹt mũi hoặc chảy nước mũi.

• Sụp mí hoặc thu hẹp đồng tử.

• Cảm giác bồn chồn.

Nhìn vào triệu chứng của từng dạng đau đầu mãn tính, rõ ràng có những điểm khác biệt. Tuy nhiên, ở góc độ người bệnh sẽ rất khó để phân biệt rõ ràng các kiểu đau đầu kinh niên này. Hầu hết các trường hợp đau đầu mãn tính đều không cần đến sự chăm sóc y tế thường xuyên. Nhưng nếu cơn đau đầu thường xuyên xuất hiện với những biểu hiện sau đây, bạn hãy tham khảo ý kiến ​​bác sĩ ngay lập tức:

• Đột ngột và dữ dội ngay khi mới bắt đầu.

• Kèm theo hiện tượng như sốt, cứng cổ, lú lẫn, co giật, tê mặt hoặc khó nói…

• Cơn đau đầu xảy ra sau một chấn thương đầu.

• Trở nên tồi tệ hơn mặc dù đã nghỉ ngơi và dùng thuốc giảm đau.

Đau đầu mạn tính không đe dọa tính mạng con người nhưng khiến cho cơ thể của “khổ chủ” luôn trong trạng thái mệt mỏi, trí óc căng thẳng, công việc và học tập sa sút. Vậy nên, việc tìm kiếm giải pháp quản lý cơn đau và giảm số lần tái phát là điều vô cùng quan trọng để bạn có thể thoải mái tận hưởng cuộc sống.

Nguyên nhân gây đau đầu kéo dài

Nguyên nhân đau đầu mãn tính chưa được xác định cụ thể. Các chuyên gia chỉ đưa ra các yếu tố nguy cơ (không phải nguyên nhân) được cho là kích hoạt và làm gia tăng cơn đau đầu:

• Thường xuyên rơi vào trạng thái căng thẳng, lo lắng và muộn phiền.

• Viêm hoặc các vấn đề liên quan đến mạch máu não, bao gồm cả đột quỵ.

• Nhiễm trùng mô quanh não hoặc tủy sống, chẳng hạn như viêm màng não.

• Áp lực nội sọ (ICP – áp lực xung quanh não bộ) quá cao hoặc quá thấp.

• U não hoặc chấn thương sọ não.

• Các cơ ở đầu và cổ (nhất là gáy) bị siết gây căng cứng và bị đau đầu.

• Dây thần kinh sinh ba (dây thần kinh số V) bị kích thích.

• Nồng độ một số hormone như Serotonin và Estrogen bị biến động.

• Di truyền.

• Thời tiết thay đổi (nhất là khi chuyển mùa hoặc nắng mưa thất thường).

• Sử dụng nhiều caffeine.

• Lạm dụng thuốc giảm đau quá mức.

• Rối loạn giấc ngủ (thiếu ngủ, ngủ không ngon giấc).

• Thừa cân, béo phì.

• Chứng ngủ ngáy.

• Mất cân bằng dinh dưỡng.

Điều trị và phòng ngừa đau đầu kéo dài

Trong việc điều trị đau đầu kéo dài, không có phương pháp duy nhất và cũng không có phương pháp hiệu quả nhất. Để quản lý cơn đau đầu và giảm tần số tái phát cần hiệu quả cần kết hợp hài hòa nhiều hướng chữa trị và chăm sóc sức khỏe não bộ khác nhau:

Sử dụng thuốc

Các loại thuốc thường được sử dụng để ngăn ngừa và điều trị đau nửa đầu nói chung là những cái tên quen thuộc:

• Thuốc chống trầm cảm giúp kiểm soát sự lo lắng hoặc căng thẳng.

• Thuốc chẹn beta có tác dụng ức chế hoạt động của các chất dẫn truyền thần kinh.

• Thuốc chống viêm không steroid (NSAID).

• Thuốc chống động kinh.

Lưu ý: Dùng thuốc đau đầu (bao gồm cả thuốc không kê đơn) hơn 2 lần một tuần có thể làm tăng mức độ và tần suất đau đầu của bạn. Bạn không nên lạm dụng và phải tham khảo ý kiến bác sĩ về cách “cai thuốc giảm đau” để tránh tác dụng phụ nghiêm trọng có thể xảy ra.

Liệu pháp không dùng thuốc

Bên cạnh việc dùng các loại thuốc kể trên, bác sĩ khuyến khích người bị đau đầu thường xuyên áp dụng một số liệu pháp không dùng thuốc như:

• Liệu pháp nhận thức – hành vi

Đây là một loại trị liệu tâm lý giúp bạn nhận thức rõ những ảnh hưởng của cơn đau đầu và cùng chuyên gia thảo luận cách đối phó phù hợp.

• Phản hồi sinh học

 Chuyên gia trị liệu sẽ sử dụng các thiết bị theo dõi để giúp bạn hiểu và học cách kiểm soát các chức năng của cơ thể như huyết áp, nhịp tim và căng cơ.

• Kích thích dây thần kinh chẩm (Occipital nerve stimulation)

Bác sĩ sẽ gắn một thiết bị chuyên dụng nhỏ ở đáy hộp sọ của bạn. Thiết bị này sẽ gửi các xung điện đến dây thần kinh chẩm giúp giảm nhẹ cơn đau nhức đầu.

• Châm cứu

Mặc dù chưa có cơ sở khoa học chứng minh châm cứu có thể cải thiện chứng đau đầu mạn tính, thế nhưng liệu pháp cổ truyền này phần nào giảm nhẹ cơn đau giúp bạn cảm thấy thư thái hơn.