Bệnh đau đầu ở người già: Nguyên nhân, phòng ngừa và cách xử lý

Đau đầu ở người già là một vấn đề sức khỏe phổ biến, theo thống kê, có khoảng 12 – 50% người trên 50 tuổi và 17% người trên 65 tuổi bị đau đầu thường xuyên. Đặc biệt, tình trạng đau đầu thứ phát ở người lớn tuổi, có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.

Do đó, việc phòng ngừa và cải thiện đau đầu ở lứa tuổi này cần được chú trọng đúng mực để tránh những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Đau đầu ở người già là gì?

Đau đầu ở người già là gì?

Đau đầu ở người già là tình trạng đau, khó chịu ở đầu, da đầu hoặc cổ, xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Đau đầu ở người cao tuổi có thể được chia thành 2 loại chính:

• Đau đầu nguyên phát: Không phải do bệnh lý khác gây ra, mà do các yếu tố như căng thẳng, hormone, chế độ dinh dưỡng hoặc thời tiết.
• Đau đầu thứ phát: Do các bệnh lý tiềm ẩn như đột quỵ, chảy máu não, chấn thương, rối loạn tiền đình, nhiễm trùng hoặc khối u gây ra.

Các dạng đau đầu thường gặp ở người già

Người già thường gặp các dạng đau đầu như:

Đau nửa đầu

Đây là dạng đau đầu ở người già phổ biến, chiếm khoảng 15%. Đau nửa đầu (đau đầu Migraine) đặc trưng bởi các cơn đau dữ dội ở một bên đầu, kèm theo các triệu chứng như nôn, buồn nôn, khó chịu với âm thanh, ánh sáng.

Đau đầu từng cụm

Đây là dạng đau đầu hiếm gặp, gây đau ở một bên đầu, thường là vùng xung quanh mắt. Tình trạng này có thể gây đỏ, chảy nước mắt hoặc sưng mắt, nghẹt mũi, chùng mí mắt. Chứng đau đầu từng cụm thường có liên quan đến đồng hồ sinh học của cơ thể, vì nó thường xảy ra vào cùng giờ, ngày hay đêm.

Đau đầu dữ dội

Đau đầu dữ dội gây cản trở hoạt động hàng ngày. Đây thường là dấu hiệu của một số bệnh lý nghiêm trọng như đột quỵ, chảy máu não, nhiễm trùng hoặc khối u.

Đau đầu dữ dội là dấu hiệu của nhiều bệnh lý nghiêm trọng như đột quỵ, chảy máu não, nhiễm trùng

Đau dây thần kinh sinh ba

Đây là một tình trạng mãn tính, gây ra bởi dây thần kinh sinh ba. Bệnh gây đau đột ngột, dữ dội, giống như bị điện giật ở vùng mặt, thường là ở một bên. Tình trạng này xuất hiện khi chạm, nhai, nói chuyện hoặc đánh răng. Đau dây thần kinh sinh ba phổ biến hơn ở những người trên 50 tuổi, có thể do mạch máu đè lên dây thần kinh sinh ba, dây truyền cảm giác từ mặt đến não.

Viêm động mạch tạm thời

Là tình trạng viêm các động mạch ở thái dương, nơi cung cấp máu cho đầu và mắt, gây đau nhói đầu, đau da đầu, đau hàm, giảm thị lực hoặc sốt. Bệnh này phổ biến hơn ở những người trên 50 tuổi và có thể dẫn đến mù lòa hoặc đột quỵ nếu không được điều trị.

Nguyên nhân đau đầu ở người già

Có nhiều nguyên nhân gây đau đầu ở người già, bao gồm:

Do thiếu máu não

Tình trạng não không nhận đủ oxy do lưu lượng máu giảm, gây ra các triệu chứng như nhức đầu, chóng mặt, lú lẫn và suy nhược. Thiếu máu não có thể do các yếu tố như bệnh tim, đột quỵ, mất nước hoặc mất máu.

Chảy máu trong

Chảy máu trong (xuất huyết nội bộ) là sự mất máu xuất hiện từ hệ thống mạch máu vào khoang hoặc khoang cơ thể. Tình trạng này gây đau đầu, kèm theo các triệu chứng khác như huyết áp thấp, suy nội tạng và sốc. Chảy máu trong có thể do chấn thương, chứng phình động mạch, rối loạn chảy máu hoặc do thuốc.

Viêm động mạch tế bào khổng lồ

Đây là tình trạng viêm niêm mạc động mạch, đặc biệt là ở thái dương. Viêm động mạch tế bào khổng lồ có thể gây đau đầu dữ dội, đau da đầu, đau hàm và các vấn đề về thị lực. Vấn đề này nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến mù lòa. Viêm động mạch tế bào khổng lồ phổ biến hơn ở người lớn tuổi và có thể liên quan đến hệ thống miễn dịch.

Viêm động mạch tế bào khổng lồ gây đau đầu dữ dội, đau da đầu, đau hàm và các vấn đề về thị lực

Do tim

Những cơn đau đầu có liên quan đến bệnh tim như huyết áp cao, rối loạn nhịp tim hoặc đau tim, có thể gây đau ở ngực, cổ hoặc hàm, khó thở, buồn nôn, đổ mồ hôi.

Ngưng thở khi ngủ

Ngưng thở khi ngủ là một rối loạn giấc ngủ thường gặp, khiến người bệnh ngừng thở nhiều lần trong khi ngủ. Tình trạng này gây đau đầu, buồn ngủ ban ngày, ngáy và thay đổi tâm trạng. Ngưng thở khi ngủ có thể ảnh hưởng đến mức oxy và huyết áp trong não, đồng thời có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ và bệnh tim.

Tăng nhãn áp

Đây là một nhóm bệnh về mắt gây tổn thương dây thần kinh thị giác, kết nối mắt với não. Bệnh tăng nhãn áp có thể gây đau đầu, giảm thị lực, đau mắt và quầng sáng xung quanh ánh sáng.

Đau đầu Cervicogenic

Đau đầu ở người già có thể do đau đầu Cervicogenic. Bệnh gây ra các triệu chứng như đau ở một bên đầu, cổ hoặc mặt, cứng khớp, khó di chuyển, nhạy cảm với ánh sáng và âm thanh.

Do lạm dụng thuốc

Đau đầu do lạm dụng thuốc là một dạng đau đầu mãn tính xảy ra khi cơ thể trở nên phụ thuộc vào thuốc giảm đau và gặp phải các triệu chứng cai thuốc khi ngừng hoặc giảm liều thuốc. Tình trạng này xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào, nhưng phổ biến hơn ở người cao tuổi, đặc biệt là những người đã có tiền sử đau đầu.

Lạm dụng thuốc giảm đau có thể gây đau đầu ở người cao tuổi

Đau đầu sau đột quỵ

Đau đầu ở người lớn tuổi sau đột quỵ (tai biến mạch máu não) có thể là dấu hiệu của một tình trạng nguy hiểm cần được cấp cứu. Khoảng 23% người bị đau đầu dai dẳng sau đột quỵ, theo ước tính của nghiên cứu “đánh giá chứng đau đầu dai dẳng sau đột quỵ” được công bố trên Tạp chí Đau đầu và Mặt (tạp chí chính thức của Hiệp hội Đau đầu Hoa Kỳ).

Đau đầu sau đột quỵ có thể do:

• Tổn thương não.
• Tác dụng phụ của thuốc như thuốc giảm đau, làm loãng máu hoặc huyết áp, có thể gây đau đầu.
• Não úng thủy.
• Các tình trạng khác như các vấn đề về cổ hoặc nhiễm trùng.

Đau đầu ở người già có nguy hiểm không?

Đau đầu ở người già có thể là dấu hiệu của một bệnh lý nghiêm trọng như:

• Đột quỵ: Xảy ra khi dòng máu lên não bị tắc nghẽn hoặc gián đoạn đột ngột. Điều này có thể gây tổn thương tế bào não, dẫn đến đau đầu.
• U não: là một khối tế bào bất thường trong não, gây đau đầu, co giật, suy nhược và các vấn đề về thị lực.
• Viêm màng não: là tình trạng màng viêm bao quanh não và tủy sống, gây đau đầu dữ dội, sốt, cứng cổ và lú lẫn.
• Xuất huyết dưới nhện: là tình trạng đột quỵ do chảy máu xảy ra ở khoảng trống giữa não và các màng bao quanh, gây đau đầu đột ngột, dữ dội, buồn nôn, nôn và nhạy cảm với ánh sáng.

Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào sau đây ngoài đau đầu, cần phải đi khám bác sĩ ngay lập tức:

• Yếu hoặc tê ở một bên cơ thể đột ngột
• Khó nói hoặc khó hiểu lời nói của người khác
• Bất ngờ có dấu hiệu suy giảm thị lực
• Co giật
• Lú lẫn, đột ngột thay đổi hành vi.

Cần liên hệ với bác sĩ ngay nếu có dấu hiệu đột ngột tê một bên cơ thể, co giật, giảm thị lực, không thể nói, lú lẫn,…

Cách chữa trị đau đầu ở người cao tuổi

Điều trị đau đầu ở người già có thể khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân. Đối với các cơn đau đầu nguyên phát, bác sĩ có thể điều trị bằng cách dùng các loại thuốc như:

• Thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen và acetaminophen, giúp giảm đau đầu từ nhẹ đến trung bình.
• Thuốc giảm đau kê đơn như triptans và opioid, giúp giảm đau đầu nặng hoặc dai dẳng.
• Thuốc phòng ngừa như beta-blockers và amitriptyline, giúp giảm tần suất và mức độ nghiêm trọng của cơn đau đầu.

Với đau đầu thứ phát, bác sĩ sẽ điều trị nguyên nhân gây ra cơn đau. Ví dụ, nếu đau đầu do thiếu máu não, bác sĩ có thể kê đơn thuốc làm loãng máu hoặc điều trị bệnh tim.

Ngoài ra, người cao tuổi có thể áp dụng một số biện pháp giúp giảm đau đầu tự nhiên sau:

Chế độ dinh dưỡng

Chế độ dinh dưỡng có vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa đau đầu ở người già. Cung cấp đủ các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể có thể giúp giảm căng thẳng, cải thiện tuần hoàn máu và nâng cao sức khỏe tổng thể.

Người cao tuổi nên ăn nhiều trái cây, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt và protein. Hạn chế ăn các loại thực phẩm chế biến sẵn, đồ uống có đường, cồn.

Dưới đây là một số lưu ý về chế độ dinh dưỡng cho người cao tuổi để ngăn ngừa đau đầu:

• Ăn uống cân đối, đa dạng dưỡng chất, và ăn đủ 3 bữa trong ngày.
• Đối với những người đang mắc các bệnh về rối loạn chuyển hóa (tiểu đường, cao huyết áp, béo phì, rối loạn mỡ máu) cần xây dựng chế độ ăn riêng theo chỉ dẫn của bác sĩ.
• Không nên ăn các loại thức ăn chứa nhiều dầu mỡ, đồ ăn chiên rán.
• Hạn chế các loại chất kích thích như: nước chè xanh, cafe… Vì các chất này kích thích thần kinh dẫn đến chứng đau đầu, mất ngủ.

Người cao tuổi nên ăn nhiều trái cây, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt và protein

Tập thể dục

Tập thể dục thường xuyên là một trong những biện pháp hiệu quả nhất để ngăn ngừa đau đầu ở người cao tuổi, nhờ giúp giảm căng thẳng, cải thiện tuần hoàn máu và nâng cao sức khỏe tổng thể.

Người cao tuổi nên tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, hầu hết các ngày trong tuần; bắt đầu với các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội hoặc đạp xe, có thể tăng dần cường độ và thời gian tập luyện.

Dành thời gian nghỉ ngơi

Căng thẳng là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây đau đầu ở người cao tuổi. Khi bạn căng thẳng, cơ thể sẽ giải phóng hormone adrenaline và cortisol, kích hoạt cơn đau đầu.

Để giảm căng thẳng, người cao tuổi nên dành thời gian nghỉ ngơi, thư giãn bằng cách hoạt động như: thiền, yoga, massage thư giãn cơ bắp,…

Ngoài ra, người cao tuổi cũng nên duy trì việc giao tiếp với con cháu để lấy lại tinh thần phấn chấn, lạc quan trong cuộc sống. Dành thời gian nuôi thú cưng, tham gia các câu lạc bộ người cao tuổi, chăm sóc cây cảnh để tạo thêm niềm vui.

Bổ sung dưỡng chất từ thiên nhiên

Bổ sung các dưỡng chất thiên nhiên có khả năng hoạt huyết, chống gốc tự do cũng là một trong các phương pháp hỗ trợ điều trị đau đầu ở người già an toàn, hiệu quả.

Hiện nay, viên uống OTiV đến từ Mỹ chứa tinh chất Anthocyanin, Pterostilbene tinh chiết từ quả Blueberry (việt quất) và chiết xuất Ginkgo Biloba (bạch quả) đã được chứng minh có tác dụng trung hòa các gốc tự do, bảo vệ tế bào thần kinh, tăng tuần hoàn máu và oxy lên não. Nhờ đó, giúp hỗ trợ cải thiện đau đầu, thiếu máu não, phòng ngừa nguy cơ đột quỵ ở người cao tuổi hiệu quả.

Tinh chất thiên nhiên trong OTiV đã được chứng minh giúp hỗ trợ trung hòa gốc tự do, cải thiện lưu lượng máu lên não, giảm các triệu chứng của bệnh lý mạch máu não.

Đau đầu ở người già có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Vậy nên, nếu bị đau đầu thường xuyên, hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị chính xác. Đừng quên xây dựng lối sống lành mạnh, bao gồm chế độ dinh dưỡng hợp lý, tập thể dục thường xuyên và giảm căng thẳng để phòng ngừa đau đầu khi tuổi tác tăng cao.