2 cách sử dụng cây xạ đen chữa mất ngủ hiệu quả
Trong y học cổ truyền, cây xạ đen được biết đến với công dụng an thần, hỗ trợ điều hòa giấc ngủ tự nhiên. Nếu bạn đang tìm một phương pháp lành tính thay thế thuốc ngủ, thì cách sử dụng cây xạ đen chữa mất ngủ dưới đây là giải pháp an toàn và hiệu quả bạn có thể tham khảo.
Tìm hiểu về cây xạ đen
Cây xạ đen (tên khoa học: Ehretia asperula hoặc Ehretia ternifolia) là một loại dược liệu quý thuộc họ Vòi voi (Boraginaceae), được sử dụng phổ biến trong y học cổ truyền Việt Nam. Cây thường mọc ở vùng núi cao, đặc biệt là tại Hòa Bình, Ninh Bình và một số tỉnh miền núi phía Bắc.
Xạ đen là cây dây leo thân gỗ, sống lâu năm. Lá mọc so le, hình bầu dục, mặt lá có màu xanh đậm, gân lá nổi rõ, mép có răng cưa. Hoa xạ đen nhỏ, màu trắng hoặc tím nhạt, mọc thành chùm ở đầu cành. Quả có hình tròn, nhỏ, khi chín có màu đen, chứa nhiều hạt.
Cây xạ đen chứa các hoạt chất quý như flavonoid, saponin và quinon, không chỉ nổi bật trong hỗ trợ điều trị ung thư, thanh lọc cơ thể mà còn có tác dụng an thần, hỗ trợ điều trị mất ngủ một cách tự nhiên và an toàn.
Cây xạ đen chữa mất ngủ như thế nào?
Cây xạ đen có tác dụng hỗ trợ chữa mất ngủ nhờ vào các hoạt chất tự nhiên giúp an thần và điều hòa hệ thần kinh. Cụ thể:
Chống stress oxy hóa
Cây xạ đen chứa nhiều Flavonoid – nhóm chất chống oxy hóa mạnh mẽ, có vai trò bảo vệ tế bào thần kinh khỏi tác động của stress oxy hóa. Stress oxy hóa là nguyên nhân phổ biến gây rối loạn hoạt động của hệ thần kinh trung ương, dẫn đến tình trạng khó ngủ, mất ngủ.
Theo nhiều nghiên cứu, Flavonoid giúp điều hòa trục HPA (Hypothalamus – Pituitary – Adrenal), giúp cơ thể giảm sản xuất hormone cortisol để dễ đi vào giấc ngủ và ngủ ngon hơn.
Tác dụng an thần, thư giãn
Trong cây xạ đen còn chứa Saponin và Quinon là hai thành phần hoạt chất có vai trò hỗ trợ điều hòa thần kinh. Saponin có khả năng kháng viêm, ổn định thần kinh, từ đó giúp giảm căng thẳng, mệt mỏi. Trong khi đó, Quinon có tác dụng chống oxy hóa, hỗ trợ giải độc tế bào, giúp làm dịu hoạt động của hệ thần kinh trung ương, tạo điều kiện thuận lợi cho giấc ngủ. Nhờ tác động kép này, xạ đen trở thành một giải pháp thảo dược tự nhiên giúp hỗ trợ cải thiện chất lượng giấc ngủ một cách an toàn, hiệu quả.
Tăng cường lưu thông máu lên não
Flavonoid và Saponin trong cây xạ đen còn có khả năng cải thiện tuần hoàn máu, ổn định huyết áp, hỗ trợ tim mạch, giúp máu vận chuyển oxy và dưỡng chất đến các tế bào hiệu quả hơn. Nhờ đó, làm giảm tình trạng thiếu máu não, đau đầu, chóng mặt, giúp nâng cao chất lượng giấc ngủ và hỗ trợ cải thiện tinh thần, khả năng tập trung.

Dùng cây xạ đen chữa mất ngủ đúng cách bạn sẽ có được giấc ngủ ngon
Cách sử dụng cây xạ đen chữa mất ngủ như thế nào?
Một số cách sử dụng cây xạ đen chữa mất ngủ bạn có thể tham khảo:
Dùng lá xạ đen khô sắc nước uống
- Rửa sạch 30-50g lá xạ đen khô rồi cho vào nồi nấu sôi với 2 lít nước.
- Nước sôi, đun với lửa nhỏ thêm 15-20 phút.
- Chắt lấy nước, chia thành nhiều lần uống trong ngày, uống vào buổi chiều và tối giúp dễ ngủ hơn.
Kết hợp với các thảo dược khác
Để tăng hiệu quả cải thiện mất ngủ, bạn có thể kết hợp xạ đen với các nguyên liệu khác như: lạc tiên, tâm sen, câu đằng.
Cách thực hiện:
- Rửa sạch 20g lạc tiên, 5g tâm sen, 10g câu đằng rồi cho vào nồi đun sôi cùng 2 lít nước.
- Hạ lửa nhỏ và đun thêm 15-20 phút rồi tắt bếp.
- Chắt lấy phần nước, uống dần trong ngày, không được để qua đêm.
Ai không nên sử dụng cây xạ đen?
Mặc dù cây xạ đen là thảo dược lành tính, có thể hỗ trợ cải thiện mất ngủ, nhưng không phải ai cũng phù hợp. Dưới đây là những đối tượng nên thận trọng hoặc tránh dùng cây xạ đen trị mất ngủ:
- Phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú: Các hoạt chất trong xạ đen như flavonoid, saponin có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi hoặc bài tiết qua sữa mẹ. Do đó, phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú không nên sử dụng xạ đen.
- Người huyết áp thấp: Xạ đen có thể làm giảm huyết áp, nên người huyết áp thấp sử dụng xạ đen có thể bị hoa mắt, mệt mỏi, choáng váng.
- Người đang dùng thuốc: Xạ đen có thể tương tác với một số loại thuốc như thuốc chống đông máu, thuốc huyết áp, thuốc an thần… làm ảnh hưởng đến khả năng hấp thu của thuốc và hiệu quả điều trị bệnh. Nên dùng xạ đen cách thuốc tây ít nhất 2-3 giờ hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi kết hợp.
- Người bị rối loạn tiêu hóa, lạnh bụng: Xạ đen có tính hàn, có thể gây đau bụng, khó chịu ở người có hệ tiêu hóa yếu hoặc đang bị rối loạn tiêu hóa.

Người bị rối loạn tiêu hóa không nên dùng cây xạ đen chữa mất ngủ
Liều lượng sử dụng cây xạ đen
Để phát huy tối đa hiệu quả và đảm bảo an toàn trong việc sử dụng trà đen hỗ trợ an thần, cải thiện giấc ngủ, bạn cần được sử dụng đúng liều lượng. Theo khuyến nghị, mỗi ngày chỉ nên sử dụng từ 30-50g lá và thân cây xạ đen.
Sử dụng lá xạ đen chữa mất ngủ có tác hại không?
Dù là thảo dược tự nhiên, nếu sử dụng không đúng cách hoặc lạm dụng, cây xạ đen có thể gây ra một số tác dụng phụ như: rối loạn tiêu hóa, ảnh hưởng đến chức năng gan thận, hạ huyết áp, tương tác với thuốc… Do đó, cần dùng liều lượng, không uống khi bụng đói. Tham khảo ý kiến bác sĩ nếu có bệnh nền hoặc đang dùng thuốc điều trị. Ngoài ra, cần theo dõi phản ứng của cơ thể.
Những lưu ý khi sử dụng lá xạ đen chữa mất ngủ
Khi sử dụng lá xạ đen trị mất ngủ bạn cần lưu ý một số vấn đề dưới đây:
- Dùng đúng liều lượng, không nên quá 50g mỗi ngày.
- Không uống khi đói, tốt nhất nên dùng sau bữa ăn khoảng 30 phút.
- Kiên trì sử dụng ít nhất 2-4 tuần để đạt hiệu quả ban đầu.
- Chọn nguồn nguyên liệu sạch, rõ nguồn gốc, xuất xứ, không bị ẩm mốc, tránh nhiễm độc tố ảnh hưởng đến sức khỏe.
Biện pháp cải thiện khác có thể kết hợp với lá xạ đen
Để nâng cao hiệu quả khi sử dụng lá xạ đen chữa mất ngủ, người dùng nên kết hợp với các biện pháp hỗ trợ giấc ngủ tự nhiên khác:
- Thiết lập giờ ngủ – thức cố định: Đi ngủ và thức dậy vào cùng một khung giờ mỗi ngày giúp cơ thể hình thành nhịp sinh học ổn định, dễ đi vào giấc ngủ hơn.
- Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ: Điện thoại, máy tính phát ra ánh sáng xanh, có thể ức chế sản xuất melatonin – hormone điều hòa giấc ngủ, gây khó ngủ hoặc ngủ chập chờn.
- Tránh dùng điện thoại trước khi đi ngủ để dễ chìm vào giấc ngủ hơn
- Thư giãn nhẹ nhàng trước khi ngủ: Có thể thực hiện một số hoạt động như ngồi thiền, nghe nhạc nhẹ, đọc sách hoặc tắm nước ấm để giúp tinh thần thư thái và dễ ngủ hơn.
- Chế độ ăn uống hợp lý: Tránh dùng cà phê, trà đặc, rượu bia hoặc ăn quá no vào buổi tối. Tăng cường rau xanh, thực phẩm giàu tryptophan (chuối, hạnh nhân, sữa…) giúp hỗ trợ giấc ngủ tự nhiên.
- Vận động nhẹ nhàng mỗi ngày: Duy trì thói quen đi bộ, yoga hoặc tập thể dục nhẹ nhàng vào buổi sáng hoặc chiều giúp giảm căng thẳng, cải thiện lưu thông máu, từ đó hỗ trợ ngủ ngon hơn.
- Bổ sung dưỡng chất thiên nhiên: Các nhà khoa học Mỹ đã chứng minh, sự hình thành và tăng sinh quá mức gốc tự do là nguyên nhân chính gây tổn thương tế bào thần kinh và thành mạch máu, thúc đẩy hình thành các mảng xơ vữa và cục huyết khối gây hẹp lòng động mạch, làm giảm lưu thông máu và dưỡng chất lên não, gây khó ngủ, mất ngủ, đau đầu. Bạn có thể bổ sung tinh chất Blueberry và Ginkgo Biloba có khả năng vượt qua hàng rào mạch máu não, trung hòa các gốc tự do để giảm xơ vữa, ngăn ngừa hình thành huyết khối tăng cường tuần hoàn máu lên não, phục hồi chức năng thần kinh, hỗ trợ cải thiện mất ngủ và phòng ngừa nhiều bệnh lý ở não, trong đó có đột quỵ.
Cây xạ đen không chỉ là thảo dược quý trong y học cổ truyền mà còn là biện pháp hỗ trợ cải thiện mất ngủ. Cây xạ đen chữa mất ngủ nhờ vào tác dụng an thần, giảm căng thẳng, chống oxy hóa và cải thiện lưu thông máu. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả, cần sử dụng lâu dài với liều lượng phù hợp kết hợp với các biện pháp chăm sóc giấc ngủ khác và bổ sung dưỡng chất thiên nhiên tốt cho não.



- Pham, D. C., Nguyen, H. C., Nguyen, T. L., Ho, H. L., Trinh, T. K., Riyaphan, J., & Weng, C. F. (2020). Optimization of Ultrasound-Assisted Extraction of Flavonoids from Celastrus hindsii Leaves Using Response Surface Methodology and Evaluation of Their Antioxidant and Antitumor Activities. BioMed research international, 2020, 3497107. https://doi.org/10.1155/2020/3497107
- Viet, T. D., Xuan, T. D., & Anh, L. H. (2021). α-Amyrin and β-Amyrin Isolated from Celastrus hindsii Leaves and Their Antioxidant, Anti-Xanthine Oxidase, and Anti-Tyrosinase Potentials. Molecules, 26(23), 7248. https://doi.org/10.3390/molecules26237248
Uống trà sen có mất ngủ không? Có cải thiện chất lượng giấc ngủ?
Trà sen không chỉ có hương vị thơm mát mà còn chứa nhiều chất chống oxy hóa tốt với sức khỏe. Tuy nhiên, nhiều người thường lo lắng không biết uống...
Mất ngủ sau sinh mổ có nguy hiểm không? Cách cải thiện ra sao?
Sau sinh mổ, nhiều mẹ rơi vào tình trạng mất ngủ kéo dài, khiến sức khỏe và tâm lý ngày càng suy yếu. Đây là vấn đề không thể xem...
Mất ngủ có phải dấu hiệu mang thai không? Cách kiểm tra chính xác
Mất ngủ là tình trạng thường gặp ở nhiều phụ nữ trong giai đoạn đầu mang thai. Tuy nhiên, mất ngủ có phải dấu hiệu mang thai không còn phụ thuộc vào...
Uống trà xanh có mất ngủ không? Làm sao để uống vẫn ngủ ngon?
Trà xanh là thức uống quen thuộc, mang lại nhiều lợi cho sức khỏe như thúc đẩy quá trình trình trao đổi chất, hỗ trợ giảm cân, giảm căng thẳng,...
Mất ngủ rối loạn lo âu là gì? Có mối quan hệ như thế nào?
Thường xuyên trằn trọc, thao thức suốt đêm kèm theo cảm giác hồi hộp, lo lắng không lý do? Đây có thể là triệu chứng mất ngủ lo âu. Bài viết...
Mất ngủ tuổi mãn kinh là gì? Nguyên nhân và cách khắc phục
Khoảng 40 – 60% phụ nữ gặp vấn đề về giấc ngủ trong thời kỳ mãn kinh. Điều đáng lo ngại nhất là mất ngủ ở giai đoạn này có thể...