Uống vitamin C gây mất ngủ không? Làm thế nào để cải thiện?

Vitamin C là một trong những dưỡng chất thiết yếu giúp tăng cường hệ miễn dịch và cải thiện sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, gần đây có nhiều thông tin cho rằng việc uống vitamin C có thể gây mất ngủ, khiến không ít người lo lắng về việc bổ sung loại vitamin này vào chế độ dinh dưỡng hằng ngày. Vậy thực hư của vấn đề này là gì? Uống vitamin C gây mất ngủ có phải là sự thật hay chỉ là một hiểu lầm?

Vitamin C là gì?

Vitamin C còn được gọi là acid ascorbic, là một dưỡng chất thiết yếu đối với cơ thể. Vitamin C tham gia vào nhiều quá trình trao đổi chất quan trọng của cả động vật và thực vật. Mặc dù vitamin C đóng vai trò quan trọng, nhưng không phải tất cả các sinh vật đều có khả năng tự tổng hợp dưỡng chất này. Con người, khỉ và cá heo là những loài không thể tự sản xuất vitamin C do thiếu một loại enzyme quan trọng cần thiết để chuyển hóa glucose thành vitamin C.

Nguồn cung cấp vitamin C chủ yếu đến từ các loại trái cây và rau củ tươi có lớp cùi trắng như cam, chanh, quýt, bưởi,… Tuy nhiên, phân bố vitamin C trong rau củ không đồng đều, chúng thường tập trung nhiều ở vỏ hơn là phần thịt và trong lá nhiều hơn so với cuống hay thân. Một số loại rau xanh nổi bật với hàm lượng vitamin C cao bao gồm bông cải xanh, ớt, khoai tây, cải brussel, cải xoong, cùng với các loại trái cây như cà chua, trái cây nhà họ cam chanh,…

Tác dụng của vitamin C đối với sức khỏe

Vitamin C là một dưỡng chất thiết yếu với nhiều vai trò quan trọng trong cơ thể. Vitamin C tham gia vào quá trình hình thành các cấu trúc như mạch máu, sụn, cơ bắp, collagen trong xương; đồng thời góp phần quan trọng vào quá trình sản xuất kháng thể và tăng cường hệ miễn dịch. Ngoài ra, vitamin C mang lại nhiều lợi ích khác cho sức khỏe như:

• Hỗ trợ hấp thụ sắt và các khoáng chất: Vitamin C giúp cải thiện khả năng hấp thụ sắt từ thực phẩm, đặc biệt sắt không heme có nguồn gốc từ thực vật.
• Phòng ngừa các vấn đề thị lực do tuổi tác: Vitamin C có thể giúp ngăn ngừa suy giảm thị lực liên quan đến tuổi tác và giảm nguy cơ mắc bệnh thoái hóa điểm vàng.
• Tăng cường sức đề kháng: Vitamin C giúp cơ thể tăng cường sức đề kháng, chống lại các tác nhân gây bệnh.
• Ngăn ngừa nhiễm trùng: Vitamin C đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể khỏi các nhiễm trùng xoang, đường thở và hô hấp.
• Bảo vệ và làm đẹp da: Vitamin C góp phần bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV, hỗ trợ quá trình làm lành vết thương và giúp da khỏe mạnh hơn.
• Giảm ban đỏ và các vấn đề về da: Dưỡng chất này có khả năng giảm tình trạng ban đỏ trên da, giúp da trở nên mịn màng hơn.
• Cải thiện hiệu suất thể chất: Vitamin C có thể nâng cao hiệu suất trong các hoạt động thể thao và thể chất, giúp cơ thể hồi phục nhanh hơn sau khi tập luyện.
• Chống lão hóa da: Bằng cách ngăn chặn các gốc tự do, vitamin C giúp làm chậm quá trình lão hóa da.
• Giảm protein trong nước tiểu ở bệnh nhân tiểu đường: Ở bệnh nhân tiểu đường, vitamin C có thể giúp giảm lượng protein có trong nước tiểu, một dấu hiệu của tổn thương thận.

Do cơ thể không thể tự sản xuất vitamin C, chúng ta chỉ có thể bổ sung vitamin C từ chế độ ăn uống

Uống vitamin C gây mất ngủ không?

Đáp án cho câu hỏi “Uống vitamin C có gây mất ngủ không?” là “Có”, nhưng tình trạng này chỉ xảy ra khi sử dụng vitamin C không đúng cách. Nhiều người chọn cách bổ sung vitamin C qua các sản phẩm viên uống sẵn có. Tuy nhiên, khả năng hấp thụ vitamin C của mỗi người không giống nhau, thông thường một người trưởng thành chỉ cần khoảng 50 – 100mg vitamin C mỗi ngày.

Đặc biệt, vitamin C có tính kích thích mạnh, khi sử dụng quá liều có thể làm tăng hoạt động của não bộ, kích thích sản xuất các hormone gây hưng phấn, ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thần kinh và làm gián đoạn giấc ngủ. Điều này có thể gây ra các triệu chứng mất ngủ, khó ngủ, ngủ không sâu giấc, hoặc giấc ngủ không trọn vẹn.

Cách uống vitamin C không gây mất ngủ

Sau khi đã hiểu rõ vấn đề uống vitamin C gây mất ngủ hay không, chúng ta nên tìm hiểu các phương pháp sử dụng vitamin C sao cho hiệu quả, an toàn và tránh được các tác dụng phụ không mong muốn.

Không uống quá nhiều vào 1 thời điểm

Theo khuyến cáo từ các chuyên gia, vitamin C chỉ tồn tại trong máu trong một khoảng thời gian nhất định. Vì vậy, để tránh tình trạng cơ thể không hấp thụ hết, không nên tiêu thụ một lượng lớn vitamin C trong một lần. Thay vào đó, bạn hãy chia nhỏ liều lượng thành 3 – 4 lần trong ngày, vào các thời điểm khác nhau, sẽ giúp tối ưu hóa hiệu quả hấp thụ.

Đối với các sản phẩm vitamin C dạng uống, cần tuân thủ hướng dẫn sử dụng trên nhãn hoặc theo chỉ dẫn của bác sĩ, tránh dùng liều lượng quá cao, quá thấp hoặc kéo dài hơn so với khuyến nghị.

Không nên dùng trước khi đi ngủ

Như đã đề cập, vitamin C có thể kích thích hoạt động của não bộ và hệ thần kinh, dẫn đến sản sinh hormone hưng phấn, gây khó ngủ hoặc mất ngủ. Nếu tình trạng này kéo dài, có thể phát triển thành chứng mất ngủ mãn tính. Để tránh tình trạng này, bạn nên uống vitamin C vào thời điểm cách xa giờ đi ngủ, lý tưởng nhất là tránh sử dụng vào buổi tối.

Nên uống sau bữa ăn

Thời điểm lý tưởng nhất để bổ sung vitamin C là sau bữa ăn, khi quá trình hấp thụ dưỡng chất qua dạ dày và ruột diễn ra hiệu quả hơn. Nếu uống trước bữa ăn, phần lớn vitamin C có thể bị đào thải ra ngoài mà không được cơ thể tận dụng tối đa. Nên uống vitamin C dạng viên vào khoảng 9 – 10 giờ sáng, khi hệ tiêu hóa hoạt động mạnh mẽ nhất, giúp vitamin C được hấp thụ tối đa.

Bổ sung vitamin C từ thực phẩm tự nhiên

Bổ sung vitamin C từ nguồn thực phẩm tự nhiên thay vì từ các viên uống chế biến sẵn được xem là một giải pháp an toàn và hiệu quả hơn. Các chuyên gia dinh dưỡng cho rằng vitamin C từ thực phẩm tự nhiên dễ phân giải và hấp thụ tốt hơn, đồng thời giảm nguy cơ gặp phải các tác dụng phụ không mong muốn.

Bạn có thể bổ sung vitamin C thông qua các loại trái cây như ổi, cam, quýt, chanh, dâu tây, việt quất, đu đủ, táo, nho,…và các loại rau cải như bông cải xanh, rau bina, súp lơ, cà chua, ớt chuông,…

Các thực phẩm chứa nguồn vitamin C tự nhiên dồi dào

Những lưu ý khi sử dụng vitamin C

Mặc dù vitamin C rất quan trọng đối với sức khỏe, nhưng khi sử dụng, bạn nên lưu ý các điểm sau:

• Tránh sử dụng vitamin C nếu có tiền sử dị ứng với các sản phẩm bổ sung vitamin C.
• Nếu bạn gặp vấn đề về thận, có tiền sử bị sỏi thận, mắc chứng rối loạn thừa sắt di truyền (hemochromatosis), hoặc là người hút thuốc lá (do hút thuốc có thể làm giảm hiệu quả của vitamin C),… nên cẩn trọng khi dùng vitamin C.
• Nhu cầu vitamin C có thể thay đổi trong giai đoạn mang thai hoặc cho con bú. Trong những trường hợp này, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
• Luôn tuân thủ hướng dẫn trên nhãn sản phẩm hoặc theo chỉ định của bác sĩ. Không nên tự ý thay đổi liều lượng hoặc kéo dài thời gian sử dụng so với khuyến cáo.
• Liều lượng vitamin C cần thiết phụ thuộc vào độ tuổi và tình trạng sức khỏe. Khi bổ sung vitamin C, hãy uống nhiều nước.
• Để đảm bảo đúng liều lượng, sử dụng dụng cụ đo lường như thìa hoặc cốc đo. Nếu không có sẵn dụng cụ, hãy tham khảo ý kiến nhân viên y tế.
• Khi sử dụng vitamin C dạng viên sủi, tuyệt đối không được nhai mà phải để viên sủi tan hoàn toàn trong nước trước khi uống.
• Bảo quản vitamin C ở nhiệt độ phòng, tránh ẩm và ánh nắng trực tiếp.
• Không ngừng sử dụng vitamin C đột ngột sau một thời gian dài dùng liều cao, vì điều này có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt vitamin C. Triệu chứng thiếu hụt có thể bao gồm chảy máu nướu, mệt mỏi nặng, xuất hiện các đốm đỏ hoặc xanh quanh nang lông. Nếu cần giảm liều, hãy làm theo chỉ dẫn của bác sĩ.
• Nếu quên uống một liều, hãy uống ngay khi nhớ ra, trừ khi đã gần đến giờ uống liều tiếp theo. Tuyệt đối không nên uống gấp đôi để bù cho liều đã quên. Trong trường hợp quá liều và có triệu chứng ngộ độc, cần đến cơ sở y tế ngay lập tức.

Một số biện pháp giúp ngủ ngon hơn

Để cải thiện chất lượng giấc ngủ, ngủ ngon và sâu hơn, bạn có thể áp dụng một số biện pháp đơn giản nhưng mang lại hiệu quả cao như sau:

• Duy trì thói quen ngủ ổn định: Cố gắng đi ngủ và thức dậy vào cùng một giờ mỗi ngày để thiết lập và điều chỉnh nhịp sinh học của cơ thể. Thói quen này giúp cơ thể dễ dàng thích nghi và cải thiện chất lượng giấc ngủ.
• Tạo không gian ngủ lý tưởng: Đảm bảo phòng ngủ của bạn yên tĩnh, tối, mát mẻ và được thông gió tốt. Môi trường ngủ thoải mái sẽ giúp cơ thể dễ dàng đi vào giấc ngủ và duy trì giấc ngủ sâu.
• Giảm thiểu việc sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ: Tránh sử dụng điện thoại, máy tính bảng, hoặc các thiết bị phát ra ánh sáng xanh trước khi đi ngủ. Ánh sáng xanh từ các thiết bị này có thể gây rối loạn chu kỳ giấc ngủ tự nhiên của bạn.
• Thư giãn trước giờ đi ngủ: Thực hiện các hoạt động giúp cơ thể và tâm trí thư giãn như đọc sách, tắm nước ấm, hoặc nghe nhạc nhẹ. Những thói quen này giúp làm dịu hệ thần kinh, tạo điều kiện thuận lợi cho giấc ngủ.
• Duy trì chế độ ăn uống khoa học: Hạn chế việc tiêu thụ caffeine và các đồ uống có cồn vào buổi tối hoặc gần giờ đi ngủ, vì chúng có thể làm cho bạn khó đi vào giấc ngủ và ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.
• Tập thể dục thường xuyên: Tham gia vào các hoạt động thể chất đều đặn giúp cơ thể khỏe mạnh và cải thiện giấc ngủ. Tuy nhiên, nên tránh tập luyện quá sát giờ đi ngủ để cơ thể có thời gian hạ nhiệt và thư giãn trước khi đi vào giấc ngủ.

Các câu hỏi liên quan đến việc dùng vitamin C

Dưới đây là các câu trả lời liên quan đến vấn đề uống vitamin C gây mất ngủ:

Vitamin C có tác dụng phụ không?

Sử dụng quá liều vitamin C khuyến nghị có thể gây ra một số tác dụng phụ như buồn nôn, tiêu chảy, đau bụng, trong một số trường hợp có thể dẫn đến hình thành sỏi thận. Ngoài ra, nếu dùng vitamin C liều cao vào thời điểm gần giờ đi ngủ, nó có thể gây khó ngủ hoặc mất ngủ do tác dụng kích thích lên hệ thần kinh.

Dùng vitamin C lúc nào tốt nhất?

Thời gian lý tưởng để bổ sung vitamin C là sau bữa ăn, đặc biệt vào buổi sáng từ 9 – 10 giờ. Đây là lúc hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả nhất, giúp cơ thể hấp thụ vitamin C tốt hơn. Nên tránh sử dụng vitamin C vào buổi tối hoặc gần giờ đi ngủ để giảm nguy cơ mất ngủ.

Liều lượng sử dụng trong ngày là bao nhiêu?

Liều lượng khuyến nghị cho người trưởng thành thường trong khoảng 50 – 100mg mỗi ngày. Tuy nhiên, tùy vào nhu cầu cá nhân và tình trạng sức khỏe, liều lượng có thể điều chỉnh khác nhau. Để tránh tác dụng phụ, không nên sử dụng quá 200mg vitamin C mỗi ngày mà không có sự tư vấn của bác sĩ.

Uống vitamin C gây mất ngủ nếu bạn sử dụng không đúng cách hoặc vượt quá liều lượng được khuyến nghị. Để ngăn ngừa tác dụng phụ này, bạn nên tuân thủ đúng liều lượng khi bổ sung vitamin C và chọn thời điểm thích hợp trong ngày, tránh sử dụng vào buổi tối. Hiểu rõ cách dùng vitamin C an toàn không chỉ giúp bạn nhận được lợi ích tối đa cho sức khỏe mà còn hỗ trợ duy trì giấc ngủ một cách hiệu quả.